Montaż Fiata 125p rozpoczęto w listopadzie 1967 r., a produkowany był w warszawskiej Fabryce Samochodów Osobowych
(obecnie Daewoo-FSO Motor) do roku 1991. Produkcja ta podjęta została na podstawie umowy licencyjnej z Fiatem, którą
podpisano 22 grudnia 1965 r.
Model 125p był kompilacją dwóch samochodów włoskich: nowego Fiata 125, który w 65 r.
miał premierę i starego 1300/1500, schodzącego właśnie z produkcji; to znaczy z modelu 1300/1500
zdjęto stare nadwozie i założono nowe, mechanizmy pozostawiając bez zmian.
W chwili rozpoczęcia produkcji był to pojazd porównywalny z innymi europejskimi konstrukcjami.
Do połowy lat siedemdziesiątych odznaczał się dobrą jakością, która została potwierdzona ustanowionym
w czerwcu 1973 roku ustanowieniem rekordu świata w jeździe na 25 000 i 50 000 km (na autostradzie
pod Wrocławiem) oraz udziałem w wielu rajdach.
Mimo, iż PF 125p sięgał rodowodem lat pięćdziesiątych, to jednak był samochodem na wskroś
nowocześniejszym od Warszawy i Syreny. Nieporównywalne były zwłaszcza technologie jego produkcji.
Ta licencja pozwoliła FSO przeistoczyć się z manufaktury w nowoczesne przedsiębiorstwo.
Uruchomienie licencji kosztowało ok. 40 mln USD. Pierwszy PF 125p zmontowany z importowanych części
zjechał z taśmy 28 listopada 1967 r., do końca roku zmontowano 1000 pojazdów,
rok później -7101. Po trzech latach FSO produkowała już ponad 52 tys. aut - o 50% więcej
niż Warszaw i Syren łącznie. Przypomnijmy , że trzeba było sześciu lat, aby opanować technologię radzieckiej
Pobiedy/Warszawy, pozwalającej na wytwarzanie maksimum 20 tys. samochodów rocznie. Był
to więc skok niewyobrażalny.
Po sześciu latach od uruchomienia licencji FSO wypuściła 104 tys. aut, a dwa lata póżniej
- blisko 117 tys. i zmontowała ok. 6 tys. samochodów innych modeli Fiata: 127, 128,131,132.
To był absolutny rekord, dotąd nie pobity. Daewoo- FSO zapowiada, że pobije go w 1997 r.
- po 21 latach. Fiat wraz z licencją przekazał Polsce 90 patentów. W urzeczywistnianiu licencji uczestniczyło
ponad 150 przedsiębiorstw branży motoryzacyjnej, hutniczej, chemicznej, tekstylnej i elektronicznej.
W latach 1967-1973 wytwarzano dwa podstawowe modele 125p z silnikiem 1300 i 1500 ccm,
potem pojawił się model kombi, a wraz z nim - sanitarka przewozowa - podstawowy pojazd krajowej
służby zdrowia, następnym modelem był pickup.
W 1972 r. rozpoczęto produkcję wersji kombi, a rok później - sanitarki, natomiast w 1975 r.
wyprodukowano wersję pick-up, a w 1986 - partie pojazdów z silnikiem wysokoprężnym Volkswagena o pojemności
skokowej 1600 ccm.
W 1975 r. PF 125p przeszedł gruntowną modernizację . Zmieniła się atrapa, zderzaki,
tylne lampy zespolone, klamki, tablica rozdzielcza i tapicerka. Wprowadzono bezobsługowy
wał napędowy, wzmocniono łożyska, sterowanie biegów przeniesiono na obudowę wału kardana,
zainstalowano dwuobwodowe hamulce i zamknięty układ chłodzenia - ogółem wprowadzono
blisko 4 tys. zmian. Pojazd zaczął robić furorę na Zachodzie.
Eksportowano go do Niemiec, Austrii, Francji, Wielkiej Brytanii, krajów Beneluxu,
ale także do Egiptu, Wenezueli,Kolumbii, Tajlandii , Indonezji, Iranu, Iraku, Chin Ludowych , Syrii i Indii.
W Tajlandii i Egipcie otworzono nawet montownie, a w Irlandii, Anglii, RFN, Finlandii,
Danii i Francji wybudowane duże centra techniczne.
Z czasem, w związku z pogarszaniem się jakości pojazdu stracił on prawo do posługiwania się
nazwą FIAT, która została zastąpiona określeniem FSO wraz z nowym znaczkiem firmowym.
Silniki montowane w PF 125p/FSO 1500 przez długi czas zapewniały najlepsze osiągi wśród
samochodów produkcji krajów byłego RWPG.
Samochody PF 125p/FSO 1500 wyposażone są w klasyczny układ napędowy - silnik umieszczony z przodu
przenoszący napęd na tylną oś pojazdu.
Początkowo w 125p zastosowano silniki o pojemności 1295 ccm i mocy 60 KM, od roku 1975 - o mocy 65 KM.
Później wprowadzono silnik o pojemności 1481 ccm i mocy 70 KM, od roku 1975 o mocy 75 KM.
W FSO 1500 montowano także silniki Poloneza charakteryzujące się zmniejszonym zużyciem paliwa,
zwłaszcza w połączeniu z pięciobiegową skrzynią biegów. Najmocniejsza wersja seryjna FSO była
wyposażona w silnik o pojemności 1598 ccm.
Na potrzeby sportu i milicji produkowano Fiaty 125p Akropol i Monte Carlo - wyposażone w silniki
o pojemnościach skokowych 1600 i 1800 ccm, pochodzące z Fiata 132.
W drugiej połowie lat siedemdziesiątych na płycie podłogowej modelu 125 Fiat zbudował nadwozie,
które FSO zaczęła wytwarzać od 1977 r. Auto z nowym nadwoziem i zmodernizowanym silnikiem
otrzymało nazwę Polonez i od 1978 r. wytwarzane jest seryjnie do dzisiaj.
Polonez miał zastąpić model 125p.Zakładano że nastąpi to w ciągu 5 lat, a więc do 1982 r.
Jednak nastąpił regres produkcji spowodowany stanem wojennym wprowadzonym przez ekipę gen.
Wojciecha Jaruzelskiego 13 grudnia 1981 r. W 1980 r.
FSO wyprodukowała ponad 32 tys. Polonezów i 70 tys. modelu 125p, a w 1982 r.
odpowiednio -18 tys. i 47 tys. aut. Stan wojenny odciął fabrykę od dostaw niezbędnych komponentów
i części z zagranicy, zaczęto montować auta bardzo siermiężne, z ceratową tapicerką,
bez listew ozdobnych, z zubożoną tablicą wskażników. Najgorsze jednak, iż powstrzymany
został proces uruchamiania komponentów Poloneza w sieci kooperantów i trzeba było utrzymywać
produkcję 125p mimo całkowitej dekapitalizacji urządzeń technologicznych. Dopiero pod
koniec lat osiemdziesiątych uporano się z technologią Poloneza i FSO mogła zakończyć produkcję
Polskiego Fiata 125p.
Ostatni egzemplarz tego samochodu zjechał z taśmy 26 czerwca 1991 r. z numerem 1 222 887.
Copyright © Krokodyl 1998
|